|
|
|
|
|
Moguncja położona na lewym brzegu Renu znajdowała się na terenie Hesji. Od 1815 roku była jedną z pięciu twierdz Związku Niemieckiego, w 1873 stała się twierdzą Rzeszy, a w 1904 zniesiono dzieła zewnętrzne.
Umocnienia w Moguncji powstały w XVII wieku, w latach 1713-36 zostały zmodernizowane - składały się z bastionowego rdzenia na lewym brzegu i silnego przyczółka mostowego w Kastel na prawym brzegu Renu. Posiadały charakterystyczny narys, zwany moguncko-würzburskim od twierdz, w których go zastosowano. Narys ten charakteryzujący się cofniętymi barkami bastionów, równoległymi lub prawie równoległymi do ich czół, był właściwie czymś pośrednim między klasycznymi bastionami i kleszczami. Przy rozbudowie Moguncji pracował m.in. Gerhard Wallrave - narys ten stał się odtąd jego ulubioną formą.
Twierdza posiadała XVII-wieczny bastionowy rdzeń (z cytadelą), dookoła niego płaszcz dzieł zewnętrznych (w tym odcinek zbudowany przez Wallravego) oraz na przedstokach kleszczowe forty o kunsztownych narysach, zbudowane przez Maksymiliana von Welscha w latach 1713-25 (5 fortów) i Wallravego w latach 1733-35 (2 nowe forty i przebudowa trzeciego).
W 1792 zajęta bez walki przez Francuzów, w roku następnym w rękach pruskich, w kolejnym (1795) austriackich (zdobyta przez austr. generała Clerfayta). W 1797 zajęta przez Francuzów, w których rękach pozostała aż do wojny wyzwoleńczej 1813-14.
Twierdza Moguncja-Kastel już w XVIII wieku była dużą twierdzą, w czasie wojny mogła pomieścić 12-tysięczną załogę i stawić opór 20-tysięcznej armii oblężniczej. W czasie wojen 1793-97 jej załoga liczyła 15-30 tysięcy. W 1792 artyleria twierdzy składała się z 184 dział i 9 haubic, w sierpniu 1794 400 dział.
W czasie wojen napoleońskich twierdza odegrała ważną rolę jako umocniony przyczółek mostowy i główna baza magazynowa armii koalicyjnych w walkach z Francuzami.
W latach dwudziestych i trzydziestych XIX wieku, austriacki generał Scholl ufortyfikował Moguncję (Mainz) , która otrzymała poligonalny rdzeń z wpływami bastionowego i kleszczowego, włączoną w obwód główny cytadelę i oraz kilka oddzielonych fortów (1830-40: Fort Bingen, Fort Gonsenheim, Fort Mariaborn, Fort Weisenau), przyczółek mostowy Kastel i po drugiej stronie Renu bastionowy Fort Montebelle. Powstał typowy obóz warowny, nie posiadający cech szkoły nowopruskiej, w 1865 rozszerzony o dodatkowe forty zewnętrzne. Von Scholl projektował również twierdze Rastatt (w Badenii) i Ulm (w Wirtembergii).
Plan twierdzy bastionowej na początku wieku XIX
 |
 mariusz@mariwoj.pl |